بنتونیت‌هایی که با فرمول بنتونیت قره‌ناز در طبیعت به‌وفور یافت می‌شود یکی دیگر از مجموعه تولیدات شرکت معدنی سنگ ولیعصر است. علی‌الظاهر ماده معدنی بنتونیت ماده معدنی آنچان با اهمیتی نیست شاید نسبت به مواد معدنی موجود در طبیعت نیز پر بی‌راه نباشد در طبیعت صدها نوع از این ماده معدنی یافت می‌شود که فقط چند مورد آن مصرف صنعتی نسبتاً خوبی دارند طبق تحقیقات میدانی معمولی که این جانب علی‌اکبر محمدی بنیان‌گذار شرکت‌های فوق‌الذکر و کاشف معدن بنتونیت قره‌ناز انجام داده‌ام در قسمت شرق کشور عزیزمان که در کناره‌های کویرها قرار دارد نسبتاً حالت خشک و نمکی دارند نوعی از بنتونیت و معادن فراوان آن وجود دارد که دارای Yeld بالایی هستند و عنصر اصلی آن Na2o است به نام بنتونیت‌های سدیک معروفیت یافته و در صنایع نفت و ریخته‌گری و بستر حیوانات و آنجاهایی که جذب رطوبت مطرح است کاربرد خوبی دارد از جمله معادن خور و بیانک – طبس و غیره…
نوع دیگر از بنتونیت که در غرب و شمال غربی کشور وجود دارد بالاخص در استان زنجان نوع بنتونیتی است که با نام بنتونیت‌های کلسیک است که عنصر اصلی آن Cao است معروفیت یافته (فرمول نوشته شود).
این نوع از بنتونیت خواص دیگری دارد مهم‌ترین آن خاصیت رنگ‌بری آن است که بیشترین مصرف آن در رنگ‌بری و تصفیه روغن‌های سوخته ماشین است.
از مصارف دیگر این بنتونیت کلسیت می‌توان در خوراک دام و طیور و تولید کودهای گوگردی و افزودنی‌های دیگر صنعتی از آن استفاده نموده و از موارد مهم دیگر استفاده فعال‌سازی (اکتیو نمودن) این بنتونیت است که محصول به‌دست‌آمده اغلب در تصفیه روغن‌های خوراکی و سایر مایعات خوراکی انسانی کاربرد دارد.
سالیانه ده‌ها هزار تن از این شرکت جهت فعال‌سازی خرید می‌نمایند و تنها شرکت معتبر در ایران است که محصولات آن در سراسر ایران مشتری دارد و قابل صادرات است
آنالیز XRF بنتونیت قره ناز
| L.o.I | Na2O | MgO | K2o | Fe2O3 | Cao2 | Ai2oe | Sio2 | Element |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| % | % | % | % | % | % | % | % | Unit |
| ۱۲.۰۲ | ۰.۳۶ | ۲.۲۹ | ۰.۳۴ | ۱ | (۱+-)۵.۵۴ | (۲+-)۱۱ | (۲+-)۶۷ | B-GH |
آنالیز فیزیکی بنتونیت قره ناز
| ۶۰۰ | مقدارخاک برداشتی(gr) | مشخصات بارگیری |
|---|---|---|
| ۲۰۰ | مقدار گلوله (gr) | مشخصات بارگیری |
| ۵%/۰ | روانساز(درصدT.P.P) | مشخصات بارگیری |
| ۵۵۰ | آب اولیه(CC) | مشخصات بارگیری |
| ۱۶/۱ | دانسیته(gr/cc) | مشخصات دوغاب |
| ۲۰ | ویسکوزینه(Sec) | مشخصات دوغاب |
| ۳ | Residue | مشخصات دوغاب |
| ۳۷ | G2(Kg/m2) | مقاومت خشک |
| ۱۹۶ | G3(Kg/m2) | مقاومت پخت |
| ۱۸۷ | طول کوره(M) | شرایط پخت |
| ۱۱۵۸/۱۱۸۱*۶ | دما(C˚) | شرایط پخت |
| ۵۵ | سیکل(Min) | شرایط پخت |
| ۱/۹ | %SH | خواص بعد از پخت |
| ۵/۸ | %PF | خواص بعد از پخت |
| ۰/۲ | %Wa | خواص بعد از پخت |
| کرم | رنگ بعد از پخت | خواص بعد از پخت |
Evaluation of Bentonite According to API 13A (2019) Method
| Result | Requirements | Properties |
|---|---|---|
| uspension properties | ||
| ۵ | minimum 30 | Viscometer dial reading at 600 r/min |
| ۳ | maximum 3 lbf/( 100 ft2•cP) | Yield point/plastic viscosity ratio |
| ۸۰ | maximum 15.0 mL | Filtrate volume |
| ۲.۷ | maximum mass fraction 4.0% | Residue of diameter greater than 75ym |
Evaluation of Bentonite According to API 13A (2019) Method
| Result | Index | Unit | Properties |
|---|---|---|---|
| ۸.۴ | ۱۶min | m3/t | Yield of a 15 cp Apparent Viscosity Bentonite Distilled Water Slurry Mixed and Aged According to Recommended Procedure |
| ۵۱.۵ | ۱۵max | mL | Fluid Loss API Fluid Loss ofa Slurry Containing 7.5 g bentonite in 100ml Distilled Water |
| ۷.۴ | ۱۵max | by wt% | Moisture Content |
| ۲.۷ | ۲.۵max | by wt% | Residue on 200 mesh Screen .Wet |
| ۹۹ | ۹۸min | by wt% | Dry Screen Analysis Through US Standard Sieve No 100 |
معدن قره ناز
استان زنجان ،شهرستان ماهنشان، روستای قره ناس
مختصر در مورد کشف معدن قره‌ناز
در سال‌های ۶۸ و ۶۹ به‌تازگی جنگ‌های تحمیلی به پایان رسیده بود بو کشور عزیزمان قدم‌های اقتصادی را با کندی؛ ولی محکم و قاطع برمی‌داشت فعالیت صنعتی و معدنی بخش خصوصی هم در حال شکل‌گرفتن بود همگی دست‌به‌دست داده بودیم که کشور خود را آباد کنیم اینجانب به جهت علاقه به طبیعت‌گردی داشتم
به فکر معدن داری و فعالیت معدنی افتادم و با همراهی گروهی از دوستان و کوه گردهای آشنا چند معدن را کشف نموده و به دنبال ثبت و بهره‌برداری قانونی آن رفتم در آن زمان هنوز اداره کل و معادن و فلزات در شهر محل زندگی اینجانب نوپا بود و مدیران و کارکنان اندکی داشت بسیار که علاقه‌مند بودند که با معدنچی و معدن داران تعامل نموده و کمک‌ها و راهنمایی‌های لازم را دریغ نمی‌نمودند.
در چنین شرایطی در کشفیات معدنی اینجانب بنتونیت هم قرار داشت پس از انجام امور قانونی و… اکتشافات نام بهره‌برداری آنها بنتونیت قره‌ناز گذاشتند و تا چند سال پس از کشف و اخذ پروانه بهره‌برداری نمی‌دانستیم این ماده معدنی ارزشمند به چه‌کار می‌آید ماه‌ها هفته‌ها و روزهای زیادی در آزمایشگاه‌ها و کارخانه‌ها مختلف دنبال به‌دست‌آوردن مصارف صنعتی آن صرف شد.
پس از اینکه این ماده معدنی معلوم شد در اصطلاح علمی به آن بنتونیت اطلاق می‌شود.
به چه کاری می‌آید چند سال طول کشید هزینه‌های زیادی را متحمل شدیم تا اینکه یکی از بنیان‌گذاران تصفیه روغن صنعتی در ایران جناب آقای حسین نیری مالک و صاحب شرکت قطران کاوه علاقه‌مند شدن اولین خرید را در مقیاس کم به‌صورت کلوخه از شرکت معدنی ولیعصر انجام دهند بعدها به‌سرعت مشخص شد این نوع بنتونیت یکی از بهترین مواد معدنی موجود در ایران و حتی خاورمیانه است که به درد تصفیه روغن‌های صنعتی و خوراکی می‌خورد و محصول پودر آن در کارخانه‌ها تولید پودر هم از مشتریان آن بودند
نام خاک رنگ‌بر را به آن نهادند.
با افتخار به استحضار بینندگان سایت می‌رساند که معدن قره‌ناز با ذخیره چند صد میلیون‌تنی و کیفیت ممتاز و بی‌نظیر در خدمت علاقه‌مندان و مشتریان و مصرف‌کنندگان محترم است و به‌زودی کارخانه بزرگی برای تولید خاک رنگ‌بر از تولید تا مصرف احداث خواهد شد و به همه درخواست‌های خرید با هر کیفیتی پاسخ مثبت خواهیم داد
بنیان‌گذاری بهره‌برداری از معدن بنتونیت قره‌ناز و بنیان‌گذار مصرف خاک رنگ‌بر در ایران و منطقه خاورمیانه افتخار بزرگی است برای ما
شرکت معدنی سنگ ولیعصر
علی‌اکبر محمدی
