فلدسپاتها کانیهای آذرین هستند که نسبتاً در طبیعت به فراوانی یافت میشوند که مصارف متعددی در صنایع کاشی و سرامیک و شیشه سازی دارند و یکی از مشهورترین گدازآورها در صنعت سرامیک میباشند، که اغلب به رنگ سفید و جلای شیشهای هستند. هرقدر ناخالصیهائی مثل آهن، میکا و کوارتز کمتر باشند، مقبولیت و مرغوبیت آنها در صنعت بیشتر است. وجود ناخالصی در فلدسپات رنگ آن را کدر و مخدوش میکند، بالاخص در ساخت لعابهای کاشی هر قدر ناخالصی کمتر باشد بهتر است.
فلدسپاتها تقریبا به سه صورت در طبیعت یافت میشوند:
- فلدسپاتهای سدیک
- فلدسپاتهای پتاسیک
- فلدسپاتهای کلسیک
فلدسپاتهای سدیک و پتاسیک بیشتر از فلدسپاتهای کلسیک یافت میشوند و مورد استفاده قرار میگیرند و بیشتر مصارف صنعتی از انواع پتاسیک و سدیک هستند. از میان این دو نوع، فلدسپاتهای پتاسیک کمیابتر از فلدسپاتهای سدیک هستند و مصارف خاص خود را دارند بالاخص در ساخت چینیهای مظروف و در ترکیبات مینای دندان، لعابهای سرامیکی، الکترودها و…
البته اغلب مصارف صنعتی فلدسپات پتاسیک و سدیک یکی هستند صرفاً در پاره ای موارد خاص مشتری به دنبال نوع خاصی از فلدسپات میگردد که ممکن است خواهان فلدسپات پتاسیک و یا فلدسپات سدیک به طور خاص باشد. این نوع فلدسپاتها هم مصارف مشترک دارند و هم اینکه به صورت خاص میتوانند به کار گرفته شوند. همچنین مصرف فلدسپات سدیک بیشتر از فلدسپات پتاسیک است .
معدن فلدسپات سدیک دوران:
این معدن در کیلومتر 14 جاده زنجان به بیجار و در کنار روستاهای دوران ریحان قرار گرفته است. شرکت تعاونی معدنی مجتمع اکتشاف زنجان از سال 1370 بهره برداری از این معدن را به دست آورده است و فعلا هم مشغول استخراج و فروش آن ماده معدنی است.
فلدسپات سدیک معدن دوران ریحان دارای ذخایر بسیار فراوان است، به نحوی که این شرکت بیش از سی سال است که از آن در حال بهرهبرداری است و همچنان ادامه دارد. محصول فلدسپات سدیک بدست آمده از این معدن به صورت شکری و سفید رنگ است به نحوی که در هوای آفتابی بدون عینک نمیتوان به آن خیره شد. ناخالصی آن بسیار کم و مقدار آهن آن هم در حد صدم درصد است. کارخانجات فراوانی در طی این سالها جزء مصرف کنندگان این فلدسپات بوده اند که اغلب برای بدنه کاشی و سرامیک و کاشیهای گرانیتی استفاده میشود. نام گرانیتهای دوران که در مرجع کتابهای معدنی به آن اشاره شده از همین روستا و همین معدن است.
محصول استخراجی از این معدن به طور خدادادی شکری و ریز دانه است و نیازی به هزینه سنگشکن ندارد و مستقیماً میتوان در بال میلتر و دیگر جاها که قرارباشد میکرونیزه شود مستقیماً بدون سنگشکن که ممکن است آلوده هم شود مورد استفاده قرار گیرد.
کارخانجات کاشی سرامیک و لعاب کاشی، چون کاشی مرجان، سینا کاشی، کاشی زهره کاشمر، کاشی پارس، کارخانه پودر ستبران و دهها مورد دیگر در سرتاسر ایران از این فلدسپات استفاده میکنند.
بهاستحضار بازدیدکنندگان محترم میرساند که دست اندر کاران این شرکت عمداً نخواستند که موارد بسیار فنی و علمی دانشگاهی را در این مقوله بیاورند، چون برای محققین و دانشجویان عزیز منابع علمی فراوانی در کتابها و اینترنت وجود دارد که میتوانند مراجعه نمایند. در این سایت آنچه که ملموس بازار و مورد پسند مشتری و مصرف کننده است آورده شده است.