بنتونیت قرهناز
عنصر اصلی این بنتونیت Na2o است، که به نام بنتونیتهای سدیک معروفیت یافته و در صنایع نفت و ریختهگری و بستر حیوانات و جاهایی که جذب رطوبت مطرح است کاربرد خوبی دارد، از جمله معادن خور و بیانک – طبس و …
نوع دیگر از بنتونیت که در غرب و شمال غربی کشور وجود دارد بالاخص در استان زنجان، نوع بنتونیتی است که با نام بنتونیتهای کلسیک، که عنصر اصلی آن با Cao معروفیت شده است.
مهمترین ویژگی این نوع بنتونیت، خاصیت رنگبری آن است که بیشترین مصرف آن در رنگبری و تصفیه روغنهای سوخته ماشین است. از مصارف دیگر این بنتونیت کلسیک میتوان در خوراک دام و طیور و تولید کودهای گوگردی و افزودنیهای دیگر صنعتی از آن استفاده نموده و از موارد مهم دیگر استفاده فعالسازی (اکتیو نمودن) این بنتونیت است که محصول بهدستآمده اغلب در تصفیه روغنهای خوراکی و سایر مایعات خوراکی انسانی کاربرد دارد.
مختصر در مورد کشف بنتونیت قرهناز
در سالهای ۶۸ و ۶۹ بهتازگی جنگهای تحمیلی به پایان رسیده بود که کشور عزیزمان قدمهای اقتصادی را با کندی ولی محکم و قاطع برمیداشت، فعالیت صنعتی و معدنی بخش خصوصی هم در حال شکلگرفتن بود که همگی دستبهدست داده بودیم که کشور خود را آباد کنیم. اینجانب به جهت علاقه ای که به طبیعتگردی داشتم، به فکر معدن داری و فعالیت معدنی افتادم و با همراهی گروهی از دوستان و کوهگردهای آشنا چند معدن را کشف نموده و به دنبال ثبت و بهرهبرداری قانونی آن رفتم. در آن زمان هنوز اداره کل و معادن و فلزات در شهر محل زندگی اینجانب نوپا بود و مدیران و کارکنان اندکی داشت بسیار که علاقهمند بودند که با معدنچی و معدن داران تعامل نموده و کمکها و راهنماییهای لازم را دریغ نمینمودند.
در ظاهر ماده بنتونیت، آنچان مادهمعدنی بااهمیتی نیست، شاید نسبت به موادمعدنی موجود در طبیعت نیز پر بیراه نباشد. در طبیعت صدها نوع از این ماده معدنی یافت میشود که فقط چند مورد آن مصرف صنعتی نسبتاً خوبی دارند.
طبق تحقیقات میدانی معمولی که این جانب علیاکبر محمدی بنیانگذار شرکتهای فوقالذکر و کاشف معدن بنتونیت قرهناز انجام دادهام، در قسمت شرق کشور عزیزمان که در کنارههای کویرها قرار دارد و نسبتاً حالت خشک و نمکی دارند، نوعی از بنتونیت و معادن فراوان آن وجود دارد که دارای Yield بالایی هستند، که پس از انجام امور قانونی و… نام پروانه بهرهبرداری معدن بنتونیت قرهناز گذاشته شد و تا چند سال پس از کشف و اخذ پروانه بهرهبرداری نمیدانستیم این ماده معدنی ارزشمند به چهکار میآید. ماهها هفتهها و روزهای زیادی در آزمایشگاهها و کارخانهها مختلف دنبال بهدستآوردن مصارف صنعتی این ماده معدنی صرف شد.
مصارف خاک بنتونیت قره ناز
چند سال طول کشید هزینههای زیادی را متحمل شدیم تا اینکه یکی از بنیانگذاران تصفیه روغن صنعتی در ایران جناب آقای حسین نیری مالک و صاحب شرکت قطران کاوه علاقهمند شدن اولین خرید را در مقیاس کم بهصورت کلوخه از شرکت معدنی ولیعصر انجام دهند.
بعدها بهسرعت مشخص شد این نوع بنتونیت یکی از بهترین مواد معدنی موجود در ایران و حتی خاورمیانه است که به کار تصفیه روغنهای صنعتی و خوراکی میخورد و محصول پودر آن در کارخانهها تولید پودر هم از مشتریان آن بودند و نام خاک رنگبر را به آن نهادند.
بنتونیتهایی که با فرمول بنتونیت قرهناز در طبیعت بهوفور یافت میشود یکی دیگر از مجموعه تولیدات شرکت معدنی سنگ ولیعصر است.
سالیانه دهها هزار تن از این ماده معدنی جهت اکتیو نمودن خریداری مینمایند و تنها شرکت معتبر در ایران است که محصولات آن در سراسر ایران مشتری داشته و قابل صادرات است.
با افتخار به استحضار بازدید کنندگان سایت میرساند که معدن قرهناز با ذخیره چند صد میلیونتنی و کیفیت ممتاز و بینظیر در خدمت علاقهمندان و مشتریان و مصرفکنندگان محترم است و کارخانه بزرگی برای تولید خاک رنگبر از تولید تا مصرف احداث نموده است.
بنیانگذاری و بهرهبرداری معدن بنتونیت قرهناز و بنیانگذار خاک رنگبر در ایران و منطقه خاورمیانه
علیاکبر محمدیمکتشف
آنالیز فیزیکی بنتونیت قره ناز
| Result | Requirements | Properties |
|---|---|---|
| uspension properties | ||
| 5 | minimum 30 | Viscometer dial reading at 600 r/min |
| 3 | maximum 3 lbf/( 100 ft2•cP) | Yield point/plastic viscosity ratio |
| 80 | maximum 15.0 mL | Filtrate volume |
| 2.7 | maximum mass fraction 4.0% | Residue of diameter greater than 75ym |
| 200 | مقدار گلوله (gr) | Loading specifications |
| 0.5% | Softener (T.P.P percentage) | Loading specifications |
| 550 | primary water (CC) | Loading specifications |
| 16.1 | Density (gr/cc) | Mortar specifications |
| 20 | Viscosity (Sec) | Mortar specifications |
| 3 | Residue | Mortar specifications |
| 37 | G2(Kg/m2) | Dry resistance |
| 196 | G3(Kg/m2) | cooking resistance |
| 187 | Furnace length (m) | Cooking conditions |
| 1158.1181*6 | Temperature (C˚) | Cooking conditions |
| 55 | Cycle (Min) | Cooking conditions |
| 1.9 | %SH | Properties after cooking |
| 5.8 | %PF | Properties after cooking |
| 0.2 | %Wa | Properties after cooking |
| کرم | Color after cooking | Properties after cooking |